بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی سیال درگیر در کانسار مس –طلای پورفیری دالی ، دلیجان، استان مرکزی

کانسار مس- طلای پورفیری دالی در بخش مرکزی کمان ماگمایی ارومیه- دختر در شهرستان دلیجان، استان مرکزی واقع شده است. این کانسار ناشی از نفوذ یک توده با ترکیب دیوریت و کوارتزدیوریت می باشد که در سنگ های آتشفشانی با ترکیب آندزیت تا آندزیت بازالت پورفیری جای گرفته اند. هم چنین سیال گرمابی باعث غلبه بر فشار لیتوستاتیک در گسل ها و شکستگی ها شده و این گسل ها میزبان گسترده و متنوعی از رگه ها و رگچه های کانه های کوارتزی با بافت استوک ورک گردیده اند. هدف از انجام این مطالعه بررسی و طبقه بندی انواع رگه های کانه دار و غیرکانه دار در کانسار دالی و تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی سیال تشکیل دهنده ی این رگه ها با استفاده از مطالعه ی سیالات درگیر می باشد. مشاهدات صحرایی و پتروگرافی صورت گرفته نشان می دهد که: پنج گروه اصلی رگه همراه با سه نسل کانه زایی در منطقه وجود دارد: رگه های نوع ((i: کوارتز نابارور، رگه های نوع (ii): کوارتز + پیریت + کالکوپیریت ± بورنیت ± کوولیت ± کالکوسیت ، رگه های نوع ((iii: کوارتز + مگنتیت ± کالکوپیریت ، رگه های نوع (iv): فلدسپات پتاسیم ± کوارتز ± کالکوپیریت و رگه های نوع ((v: کلریت و بیوتیت اند. هم چنین پتروگرافی سیالات درگیر نشان می دهد که در کانسار دالی هفت گروه سیال درگیر شامل سیال درگیر تک فازی غنی از مایع (ia)، تک فازی غنی از بخار(ib) ، دوفازی غنی از مایع (مایع + بخار) (iia)، دوفازی غنی از بخار (بخار+ مایع) (iib)، سیال درگیر شور ساده (مایع + بخار + هالیت) (iiia)، سیال درگیر شور حاوی کانی اپک (مایع + بخار + هالیت + پیریت + کالکوپیریت + هماتیت)(iiib) و سیال درگیر چندفازی (مایع + بخار + هالیت + سیلویت + هماتیت + مگنتیت + پیریت + کالکوپیریت ± اریتروسیدریت)(iiiab) قابل مشاهده می باشند. هم چنین طیف-سنجی رامان نمونه های انتخاب شده، انواع سیالات درگیر منفرد و خصوصا حضور co2 در سیالات درگیر غنی از مایع از مجموعه-های بخار و مایع را نشان می دهد. مطالعات دماسنجی نشان می دهد که سیالات درگیر چندفازی با بیشترین فراوانی دمای همگن-شدگی در گستره ی ?c620 تا420 و بیشترین فراوانی شوری در گستره ی wt.% nacl 75 تا70 و فشار bar620 تا 200 و عمق km 3 تا 8/0، نشان دهنده ی اولین سیالاتی هستند که سبب تشکیل کانسار دالی شده اند. حضور همزمان میان بارهای شور غنی در مایع و غنی در بخار بیانگر این است که این سیالات درگیر نوع (iiiab ,iiib ,iiia و iia) یا ناشی از به دام افتادن سیالات در حال جوشش هستند، یا بیانگر حضور دو سیال مخلوط نشدنی اند که مستقیماً از ماگما ناشی شده اند. سیالات ماگمایی دمای همگن شدگی و شوری بالایی دارند، اما شکستگی ها باعث اختلاط سیالات ماگمایی و جوی و تشکیل میان بارهای iibبا دما و شوری پایین تر سیال ماگمایی می گردند. مطالعه ی سیالات درگیر نمونه های کوارتزی حاصل از سیال کانه ساز در زون های دگرسانی پتاسیک و فیلیک، کاهش درجه حرارت را از پهنه ی پتاسیک ?c620 تا300 به سمت فیلیک ?c480 تا160 نشان می دهد که مطابق با سایر نهشته های پورفیری در جهان است.